Akib (28) koos voor een baan als arts arbeid en gezondheid bij UWV. Van vooroordelen over zijn werk als arts bij UWV wil hij niets weten. ‘Stoffig? Wat is er mooier dan mensen weer vooruithelpen die door medische omstandigheden de weg zijn kwijtgeraakt?!’

Tijdens zijn studie geneeskunde aan de VU in Amsterdam raakte hij door een vriendin geïnteresseerd in haar baan als arts arbeid en gezondheid. ’Ze werkt bij UWV in Alkmaar en zei: ‘Kom nou eens een dag bij ons op kantoor meelopen. Je zult zien dat al die stereotypen over verzekeringsgeneeskunde niet kloppen.’ Ik heb het zó leuk gehad dat ik mijn laatste stage binnen mijn studie heb gewijd aan de verzekeringsgeneeskunde. Tot op de dag van vandaag heb ik er geen spijt van gehad.’

Akib Khan is arts arbeid en gezondheid bij UWV in Alkmaar, een ‘supergoed kantoor waar we met alle artsen één familie vormen.’ Hij bleef er ‘hangen’ en draagt nu als arts bij in de uitvoering van de Ziektewet. Akib: ‘In het curriculum van de opleiding geneeskunde zijn twee weken ingeruimd voor sociale geneeskunde: verslavingszorg, bedrijfsgeneeskunde, GGD en verzekeringsgeneeskunde. Veertien dagen is veel te weinig, vind ik.’

In die zin, constateert Akib, komt verzekeringsgeneeskunde er binnen het scala aan medisch specialismen bekaaid af en heeft het vak helaas met in beton gegoten clichés te maken. ‘Een ervan is dat het stoffig zou zijn’, zegt hij. ‘Een ander is dat je de hele dag achter je bureau wetten zit uit te voeren en te controleren of mensen wel de waarheid spreken als zij niet in staat zijn te werken. Het zijn rigide opvattingen van de buitenwacht die niet overeenkomen met de werkelijkheid.’

Akib: ‘Je helpt juist mensen weer de weg te vinden die ze zijn kwijtgeraakt door medische omstandigheden. Je ziet de meest uiteenlopende ziektebeelden en onderzoekt de impact van ziekte op het werk en leven van de cliënt. Je analyseert de klachten, maar kijkt ook nadrukkelijk naar het verhaal erachter.’

‘Het is voortdurend denken in mogelijkheden en niet in onhaalbaarheid’ vervolgt hij. ‘Dat is wat me enorm motiveert. Het is een beroep dat somatiek en psychiatrie combineert: lichamelijke klachten en geestelijk welbevinden staan niet los van elkaar. Bovendien is het verder kijken dan de klachten precies wat dit specialisme zo uniek maakt.’

Daarbij reikt hij als arts arbeid en gezondheid mensen handvatten aan om te leren omgaan met een diagnose én weer mee te kunnen doen in de samenleving. Want: wat betekent de aandoening voor het werk van cliënt? En voor diens thuissituatie? Kan iemand op de oude voet verder of zijn aanpassingen noodzakelijk?

Bovendien is een arts arbeid en gezondheid de dokter zoals bedoeld: een professional die tijd heeft voor zijn cliënten. ‘Ik spreek gemiddeld een uur met een cliënt. Waar vind je die luxe nog in de gezondheidszorg? Vaak merk ik dat iemand bij binnenkomst gespannen is, maar aan het einde van het gesprek maakt die gespannenheid plaats voor opluchting. Waarna de client als een blij ei afscheid neemt. Er is écht geluisterd en er is perspectief geschapen. Je denkt met iemand mee, je leeft je in. De vertrouwensband tussen cliënt en arts binnen UWV is essentieel.’

Uitdagingen kent zijn werk meer dan voldoende. De verslaglegging van het gesprek, vertelt hij, moet secuur zijn, genuanceerd en in de juiste woordkeuze bevatten. Voor het ‘schrijfwerk’ bestaat evenzeer voldoende tijd, die niet ten koste gaat van het daadwerkelijke cliëntencontact.

Akib: ‘Ik zag onlangs een vrouw met een ernstige medische aandoening. Een volledig arbeidzaam leven was niet meer mogelijk, maar samen keken we naar wat nog wel kon. Ik adviseerde re-integratiebegeleiding - die stap hielp haar vooruit. Werk, in mijn overtuiging, zorgt voor zingeving. Van de hele dag niets doen word je ongelukkig en ben je geneigd om je ziekte centraal te stellen in je leven. Als cliënt bij UWV ben je meer dan je ziekte.’

De cliëntenpopulatie is gevarieerd. Akib ziet letterlijk generaties voorbijkomen. ,,Jongeren van 18 tot ouderen van 67. Die afwisseling bepaalt een aanzienlijk deel van de werkvreugde. Een ander voordeel is dat mijn baan een afgewogen balans biedt tussen werk en privé.’

Wat hij tegen studenten geneeskunde zou willen zeggen? ‘Ga eens een dag proeven bij UWV. De mogelijkheden extramuraal zijn enorm en als je wenst een arts te zijn die verder kijkt dan ziekte, ben je bij UWV aan het juiste adres. Ik heb overigens een vriend die bijna klaar is met zijn studie en hij heeft een aantal dagen meegekeken. Hij is oprecht enthousiast en denkt er serieus over na om als arts arbeid en gezondheid aan de slag te gaan. Dat is voor mij geen verrassing: ik heb gewoon een prachtig vak.’